Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
Viêm nha chu hay còn gọi là bệnh nha chu, đây là một trong các bệnh răng miệng thường xuất hiện tại những bạn trẻ và người lớn tuổi. Các dấu hiệu viêm nha chu dễ dàng nhận biết đó là chảy máu chân răng, chảy máu ở lợi, sưng nướu, v.v
1. Bệnh viêm nha chu là bệnh gì?
Viêm nha chu hoặc cũng có thể là bệnh nha chu là tình trạng nhiều mô xung quanh răng bị viêm. Viêm nha chu được phân làm hai nhóm chính, đó là viêm lợi và viêm nha chu.
- Viêm lợi: Viêm lợi chủ yếu xuất hiện vào tuổi dậy thì.
- Viêm nha chu: Viêm lợi sau tuổi dậy thì nếu không điều trị có thể dẫn đến viêm nha chu vào tuổi trưởng thành và trung niên.
Vệ sinh răng miệng kém tạo cơ hội giúp vi khuẩn tăng trưởng và bám trên răng, gây viêm lợi. Đây được coi là tác nhân chủ yếu gây bệnh viêm nha chu. Ngoài ra còn những yếu tố sau làm gia tăng khả năng gây bệnh bao gồm:
- Không chú ý vệ sinh răng miệng.
- Chế độ ăn uống không hợp lý và khoa học.
- Suy giảm khả năng miễn dịch vì bệnh lý (HIV/AIDS) hoặc đang mang thai.
- Thường xuyên hút thuốc.
- Mắc các bệnh về đái tháo đường, cơ thể bị nhiễm khuẩn, …
2. Một số giai đoạn của bệnh viêm nha chu
Bệnh viêm nha chu là một bệnh phổ biến và thường bị bỏ qua do diễn biến âm thầm. Bệnh này tiến triển qua 4 giai đoạn, và việc nhận biết và điều trị sớm là rất quan trọng để ngăn chặn sự tiến triển của bệnh. Dưới đây là mô tả chi tiết về từng giai đoạn:
- Giai đoạn 1: Giai đoạn này bắt đầu khi môi trường trong miệng không được vệ sinh sạch sẽ, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Vi khuẩn sẽ tạo thành mảng bám chân răng, kẽ răng và gây kích ứng nướu, dẫn đến viêm lợi.
- Giai đoạn 2: Viêm lợi gây sưng và chảy máu ở nướu, đặc biệt khi nhai thức ăn hoặc chải răng. Nếu không được điều trị kịp thời, viêm lợi có thể tiến triển sang giai đoạn tiếp theo.
- Giai đoạn 3: Viêm lợi tiếp tục tiến triển và dẫn đến viêm nha chu. Tại giai đoạn này, các ổ vi khuẩn có chứa mủ hình thành ở nướu.
- Giai đoạn 4: Viêm nha chu gây phá huỷ xương xung quanh răng và làm tụt lợi. Khi các cấu trúc xương và mô xung quanh răng không được bảo vệ, răng có thể bị lung lay và dẫn đến tình trạng rụng răng.
Bệnh viêm nha chu có thể xuất hiện ở cả nam và nữ và có thể bắt đầu từ khá sớm. Khi lợi bị viêm, vùng nướu sẽ sưng và đau. Việc bỏ qua các dấu hiệu này và cho rằng bệnh đã tự khỏi có thể làm cho tình trạng bệnh tiến triển nhanh hơn. Do đó, rất quan trọng để nhận biết các dấu hiệu của bệnh sớm và thăm khám bác sĩ để điều trị kịp thời.
Tham khảo thêm: Viêm nướu răng khôn là gì? Biến chứng của viêm nướu răng khôn ?
3. Những dấu hiệu viêm nha chu
Có một số dấu hiệu của viêm nha chu mà thường ít được nhận biết. Dưới đây là mô tả chi tiết về những dấu hiệu này:
- Vôi răng và cao răng: Mảng vôi tích tụ ở chân răng là một dấu hiệu sớm của viêm nha chu. Vôi răng và cao răng có thể tạo một lớp mảng cứng và sẽ cần sự can thiệp của nha sĩ để loại bỏ.
- Sưng nướu và lợi: Nướu và lợi sưng là một dấu hiệu phổ biến của viêm nha chu. Khi bị viêm, vùng này có thể trở nên đỏ, sưng và nhạy cảm.
- Chảy máu ở lợi và nướu: Một dấu hiệu khá phổ biến là chảy máu khi chải răng hoặc nhai thức ăn. Nếu bạn thường xuyên thấy máu khi chải răng, đó có thể là dấu hiệu của viêm nha chu.
- Dịch mủ: Ở những giai đoạn tiến triển cao hơn, có thể thấy dịch mủ tiết ra từ vùng nướu hoặc lợi bị sưng. Đây là dấu hiệu cần được chú ý và thăm khám ngay với nha sỹ.
- Hôi miệng: Một triệu chứng khá phổ biến của viêm nha chu là hôi miệng do mảng vi khuẩn tích tụ và phân giải chất cặn trong miệng.
- Răng không đều và lung lay: Khi nhai thức ăn, bạn có thể cảm nhận rằng răng không đều hoặc có sự lung lay. Điều này có thể xảy ra do sự tổn thương của xương xung quanh răng do viêm nha chu.
- Răng thưa vì xô lệch: Viêm nha chu có thể gây ra tụt lợi và phá huỷ xương xung quanh răng. Kết quả là răng có thể trở nên thưa và không còn chắc như trước.
Nhận biết và lưu ý các dấu hiệu này là rất quan trọng để có thể xác định sớm và điều trị viêm nha chu kịp thời. Nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào, nên thăm khám nha sĩ để được tư vấn và điều trị chính xác.
Tham khảo thêm: 1 số ưu nhược điểm của niềng răng mắc cài kim loại có thể bạn chưa biết ?
4. Khi phát hiện bị viêm nha chu nên làm thế nào?
Khi phát hiện các dấu hiệu viêm nha chu như vôi răng, sưng nướu và lợi, chảy máu, dịch mủ, hôi miệng, răng không đều và lung lay, hoặc răng thưa do xô lệch, việc đi thăm khám bác sĩ nha khoa ngay lập tức là rất quan trọng. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng viêm nha chu của bạn và đề xuất phác đồ điều trị phù hợp.
4.1 Điều trị viêm nha chu khẩn cấp
Khi xuất hiện ổ áp xe và các dấu hiệu viêm nha chu nghiêm trọng như sưng đỏ và đau nhức ở vùng nướu lợi, việc điều trị khẩn cấp là cần thiết. Điều trị chủ yếu tập trung vào giảm viêm và kiểm soát nhiễm trùng.
Một trong những phương pháp điều trị chủ yếu là sử dụng thuốc kháng sinh để giảm viêm và tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Việc sử dụng thuốc kháng sinh thường là biện pháp lâu dài, vì viêm nha chu có thể trở thành một bệnh mãn tính và tái phát cấp tính theo chu kỳ.
Ngoài việc sử dụng thuốc kháng sinh, các biện pháp điều trị khác có thể bao gồm:
- Tẩy vôi răng: Loại bỏ mảng vôi tích tụ và vết ố trên bề mặt răng để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.
- Làm sạch sâu và tẩy trùng: Nha sỹ có thể thực hiện quá trình làm sạch chuyên sâu và tẩy trùng các kẽ răng và dưới nướu để loại bỏ vi khuẩn và mảng bám.
- Máy laser: Sử dụng máy laser để loại bỏ mô nhiễm vi khuẩn và kích thích quá trình phục hồi.
- Điều trị tùy chỉnh: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể đề xuất phương pháp điều trị tùy chỉnh như phẫu thuật nha chu để loại bỏ mảng vi khuẩn sâu hơn.
Để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất, quan trọng là tuân thủ chế độ chăm sóc răng miệng hàng ngày và thực hiện các cuộc kiểm tra định kỳ với bác sĩ nha khoa để theo dõi tình trạng nha chu và điều chỉnh phương pháp điều trị khi cần thiết.
4.2 Điều trị viêm nha chu không phẫu thuật
Tùy theo tình trạng viêm nha chu của mỗi bệnh nhân, bác sĩ nha khoa có thể áp dụng các biện pháp điều trị sau:
- Bôi kem kháng viêm và sát trùng: Sử dụng kem kháng viêm và sát trùng để bôi lên vùng nướu, lợi bị viêm và sưng. Kem này có tác dụng giảm viêm, làm dịu các triệu chứng và ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.
- Lấy vôi răng và cao răng: Nha sỹ sẽ thực hiện quá trình làm sạch vết vôi tích tụ và cao răng trên bề mặt răng. Điều này giúp loại bỏ mảng bám và vi khuẩn, ngăn chặn sự phát triển của bệnh viêm nha chu.
- Kiểm tra và sửa chữa các vết trám răng: Bác sĩ nha khoa sẽ kiểm tra các vết trám răng có hiệu quả và không gây tác động tiêu cực đến tình trạng nha chu. Nếu cần thiết, họ sẽ sửa chữa hoặc thay lớp trám để đảm bảo răng được trám đúng cách và không gây tác động tiêu cực lên tình trạng viêm nha chu.
- Cố định các răng lung lay: Trong trường hợp các răng lung lay gây ra tình trạng viêm nha chu, bác sĩ nha khoa có thể đề xuất các biện pháp cố định như dùng móng giả hoặc kẹp răng để giữ cho các răng ở vị trí đúng và ổn định.
- Nhổ răng không trám được: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, khi răng bị hư hỏng hoặc không thể trám được, bác sĩ có thể đề nghị loại bỏ răng đó để ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn và điều trị viêm nha chu.
Tuy nhiên, quyết định về phương pháp điều trị cuối cùng sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và đánh giá chuyên môn của bác sĩ nha khoa.
Tham khảo thêm: PHÁT HIỆN SỚM BỆNH VIÊM NHA CHU NHỜ VÀO NHỮNG DẤU HIỆU NÀY
4.3 Điều trị phẫu thuật với bệnh viêm nha chu
Điều trị phẫu thuật bệnh viêm nha chu thường được áp dụng trong những trường hợp mà các phương pháp điều trị thông thường không thành công. Dưới đây là một số kỹ thuật phẫu thuật thường được sử dụng:
- Phẫu thuật bao nha chu: Kỹ thuật này nhằm thay đổi kích thước và hình dạng của màng nha chu để loại bỏ các mảng bám chứa vi khuẩn trên răng. Qua đó, vi khuẩn sẽ khó có khả năng tạo ra sự viêm nhiễm và màng nha chu có thể hồi phục.
- Phẫu thuật tái sinh: Phẫu thuật này được thực hiện khi túi nha chu đã phát triển quá lớn do phá huỷ mô và xương nha chu. Qua quá trình phẫu thuật, túi nha chu sẽ được loại bỏ, mô và xương nha chu có khả năng tái sinh, giúp cố định răng và ngăn chặn sự lung lay.
- Phẫu thuật ghép mô mềm: Kỹ thuật này được sử dụng khi viêm nha chu gây tụt lợi và tiếp xúc chân răng. Phẫu thuật ghép mô mềm nhằm tái tạo lại mô nướu và mô xung quanh răng, giúp giảm đau lợi và khôi phục sức khỏe nướu. Phẫu thuật này có thể được thực hiện trên một hoặc nhiều răng, tùy thuộc vào tình trạng của từng vùng nha chu.
Tuy các phương pháp phẫu thuật có thể mang lại kết quả tốt, nhưng cần lưu ý rằng điều trị phẫu thuật chỉ nên được thực hiện sau khi đã thử qua các phương pháp điều trị khác và vẫn không đạt được hiệu quả mong muốn. Quyết định về việc áp dụng phẫu thuật sẽ được đưa ra bởi bác sĩ nha khoa dựa trên đánh giá tổng quan về tình trạng sức khỏe nha chu của bệnh nhân.
4.4 Điều trị bệnh viêm nha chu
Điều trị bệnh viêm nha chu không chỉ dừng lại ở giai đoạn cấp tính mà cần được duy trì và quản lý khi bệnh đã ổn định. Điều này đảm bảo việc sớm phát hiện các dấu hiệu tái phát và ngăn chặn tình trạng bệnh tiến triển một lần nữa. Để duy trì sự ổn định, bệnh nhân cần tuân thủ các biện pháp và thăm khám định kỳ tại phòng khám nha khoa.
Thăm khám đều đặn và định kỳ giúp bác sĩ nha khoa kiểm tra tình trạng răng miệng, nướu và lợi, đánh giá hiệu quả điều trị trước đó, và phát hiện sớm bất kỳ dấu hiệu tái phát hoặc biến chứng. Bác sĩ cũng có thể thực hiện các xét nghiệm bổ sung hoặc chụp X-quang nếu cần thiết để đánh giá sâu hơn về tình trạng răng và xương.
Ngoài việc thăm khám định kỳ, bệnh nhân cần tuân thủ các quy tắc vệ sinh răng miệng hàng ngày để duy trì sự sạch sẽ và làm giảm nguy cơ tái phát viêm nha chu. Điều này bao gồm đánh răng hai lần mỗi ngày bằng bàn chải mềm và kem đánh răng chứa fluoride, sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng, và sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn để giữ vệ sinh miệng.
Ngoài ra, bệnh nhân cần tuân thủ các chỉ dẫn về chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh. Điều này bao gồm hạn chế tiêu thụ đồ có cồn hoặc chất màu, hạn chế ăn thức ăn nhiều chất béo, và ngừng hút thuốc lá. Các thói quen này giúp giảm tác động tiêu cực đến răng và nướu, và tăng cường sức đề kháng chống lại vi khuẩn gây viêm.
Tham khảo thêm: Sâu răng gây viêm xoang, liệu bạn có biết ?
5. Phòng bệnh viêm nha chu thế nào?
Có thể phòng bệnh viêm nha chu thông qua việc tự bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ răng miệng như sau:
- Đánh răng với bàn chải răng mềm và kem đánh răng hoặc dung dịch xúc miệng có chứa flour vào thời điểm sau khi tỉnh dậy, tối trước khi đi ngủ và cuối cùng là sau mỗi bữa ăn nhằm hạn chế thức ăn dư thừa bám trên răng tạo nên vôi răng.
- Sử dụng bông nha khoa thay bàn chải nhằm lấy thức ăn bám ở chân răng.
- Khám răng miệng và lấy vôi răng 6 tháng/lần nhằm hạn chế cao răng gây viêm lợi dẫn đến viêm nha chu.
- Ngay khi phát hiện dấu hiệu của bệnh cần đến bác sĩ nha khoa sớm để điều trị kịp thời không để kéo dài dẫn đến tình trạng rụng răng hoặc phải nhổ bỏ răng.
- Ăn uống điều độ và phù hợp, nhiều rau củ và hoa quả giúp tăng cường khả năng miễn dịch cho cơ thể.
Bệnh nha chu có thể được nhận biết sớm thông qua một số dấu hiệu như sưng lợi, chảy máu lợi, răng lung lay, . .. Vì thế, khi phát hiện thấy những dấu hiệu của bệnh thì bạn nên vào ngay trung tâm y tế chuyên khoa thăm khám và điều trị, không để tình trạng biến chứng nghiêm trọng hơn.
Tham khảo thêm: Lưỡi trắng là gì? 4 nguyên nhân dẫn đến bệnh lưỡi trắng thường gặp
Tham khảo thêm: 9 giải pháp chữa cười hở lợi nên áp dụng
Pingback: Tác hại từ việc nhai một bên hàm | Làng mới