Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
Răng hàm là gì?
Răng hàm đóng vai trò quan trọng nhất trong bộ răng của trẻ em, có chức năng nhai và nghiền thức ăn nhằm giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ hơn. Răng hàm thường có vị trí là 3 răng cuối của hàm. Thông thường, bộ răng sữa của trẻ em có 20 chiếc, bao gồm: 4 răng cửa giữa, 4 răng cửa bên, 4 răng nanh và 8 răng hàm. Khi đạt được giai đoạn răng hoàn chỉnh chúng sẽ gồm 32 chiếc, trong đó có 8 răng hàm nhỏ và 12 răng hàm lớn.
Thời điểm mọc răng sữa ở trẻ em là lúc 6 tháng tuổi. Sau đó, đến khi trẻ được 6 tuổi thì chiếc răng hàm to thứ nhất sẽ bắt đầu mọc và tiếp tục phát triển như vậy cho đến khi bộ răng sữa của trẻ mọc hoàn chỉnh rồi mới bước sang thời thay thế răng.
Link tham khảo: Bé mọc răng thì sưng lợi trong bao lâu ? Hình ảnh lợi bé chuẩn bị mọc răng
Trong độ tuổi từ 7 đến 12 tuổi thì trẻ mọc răng đầu tiên sẽ thay thế cho răng sữa. Thứ tự thay răng ở hàm trên đó là răng cửa giữa, sau đó đến răng cửa bên, răng tiền cối, cuối cùng là răng nanh và răng cối to sẽ được thay thế trước. Tuy nhiên, ở hàm dưới thì răng nanh sẽ được thay bằng răng tiền cối, những răng còn lại cũng được thay theo thứ tự như răng hàm trên.
Trẻ trong khoảng từ 6 đến 12 tuổi thì sẽ vừa có răng sữa lại vừa có răng vĩnh viễn, được gọi là giai đoạn răng hỗn hợp. Ở giai đoạn này, các răng cùng lúc xuất hiện nên các bậc cha mẹ cần quan tâm thường xuyên hơn trong vấn đề vệ sinh răng miệng cho trẻ. Trẻ nên được thăm khám và tư vấn thường xuyên tại các chuyên khoa răng hàm mặt nhằm kịp thời phát hiện những bệnh về răng miệng trong lứa tuổi học đường.
Răng hàm trẻ em có thay không?
Để răng được cứng và chắc hơn khi trẻ phát triển, tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhai thức ăn hiệu quả hơn thì đến 1 thời điểm phù hợp, những răng sữa sẽ bị rụng và răng vĩnh viễn sẽ mọc ra dần ra. Đối với thắc mắc “răng hàm trẻ em có thay không?” thì có 2 trường hợp sẽ xảy ra:
Răng hàm có thay
Là những răng hàm ở bộ răng sữa đến tuổi thích hợp sẽ bị lung lay, sau đó rụng đi để để chừa chỗ trống cho những răng vĩnh viễn mới có thể mọc lên. Trong đại đa số trường hợp thì răng hàm lớn số 1, 2 ở hàm trên và hàm dưới sẽ là răng hàm có thay răng, độ tuổi thay răng thường gặp là 10 đến 12 tuổi.
Những răng hàm này còn được biết đến là răng tiền hàm, sau đó thay mới thành răng vĩnh viễn. Một điểm đáng lưu ý cho các bậc cha mẹ chính là không được tự nhổ răng cho trẻ ở nhà vì có thể gây ra nhiều vấn đề răng miệng nguy hiểm. Trong mọi trường hợp đều cần đưa trẻ đến bác sĩ chuyên khoa răng hàm mặt để được xem xét, thăm khám vùng răng miệng, quan sát được hướng mọc của răng và có cách nhổ phù hợp nhất.
Răng hàm không thay
Thường là răng hàm lớn số 3, đây là răng mọc vĩnh viễn không trải qua quá trình thay răng sữa như những loại răng khác. Cha mẹ cần giữ gìn và chăm sóc răng này thật kỹ vì nó không thể thay thế bằng một răng khác được. Nếu ăn uống không hợp lý và không giữ gìn răng miệng sạch sẽ thì có thể dẫn đến tình trạng sâu răng, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Răng hàm số 3 này thường là răng mọc muộn nhất trong bộ răng ở người, rơi vào độ tuổi từ 13 tuổi trở lên.
Dấu hiệu thay răng hàm
Khi răng sữa của trẻ sắp thay rụng, có một số dấu hiệu để nhận biết:
- Răng lung lay: Răng sữa sẽ bắt đầu lung lay, tức là chuyển động lỏng lẻo và không cố định trong chỗ. Điều này cho thấy răng mới sẽ mọc thay thế.
- Răng chắc chắn bị lệch: Khi răng vĩnh viễn bắt đầu phát triển trong vị trí không phù hợp, nó có thể đẩy hoặc làm lệch răng sữa. Điều này dẫn đến sự không đều và không đẹp của hàm răng.
Khi nhận thấy các dấu hiệu trên, các bậc cha mẹ không nên tự mình nhổ răng cho trẻ. Việc này có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng trong răng miệng. Thay vào đó, hãy đưa trẻ đến nha sĩ để được khám và xác định hướng mọc của răng mới. Sau đó, nha sĩ sẽ hướng dẫn phương pháp nhổ răng thích hợp nhất. Ngoài ra, cha mẹ cần chú ý đến thời điểm thay răng của trẻ. Không nên nhổ răng quá sớm hoặc để quá lâu.
Cách chăm sóc răng miệng luôn chắc khoẻ
Chăm sóc răng miệng cho trẻ yêu cần được chú trọng để đảm bảo sức khỏe răng miệng từ nhỏ. Dưới đây là một số lưu ý khi chăm sóc răng miệng cho trẻ:
- Trước khi trẻ mọc răng (dưới 6 tháng tuổi):
Sau khi bé bú, nên cho bé uống vài muỗng nước để làm sạch miệng.
Sử dụng gạc hoặc vải ướt để nhẹ nhàng lau sạch lưỡi và nướu của bé sau khi bú để vệ sinh răng miệng cho bé.
- Trẻ 1 tuổi (khi trẻ đã có 8 răng cửa):
Bắt đầu sử dụng bàn chải đánh răng có lông mềm và kích thước nhỏ để chải răng cho bé.
- Trẻ từ 2 tuổi trở lên:
Sử dụng kem đánh răng cho trẻ em có chứa fluor với lượng kem nhỏ như hạt đậu.
Cần cẩn thận để trẻ không nuốt kem đánh răng.
Kết hợp việc sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch mặt trong của răng.
- Đưa trẻ đi khám nha khoa định kỳ:
Đưa trẻ đi khám nha khoa định kỳ để được tư vấn và tránh các tác nhân có thể gây hại đến răng của trẻ.
- Hạn chế các thói quen xấu của trẻ:
Hạn chế trẻ mút tay, ngậm núm vú giả và các thói quen khác có thể gây nhô răng sớm.
Chú trọng chăm sóc và vệ sinh răng miệng cho trẻ từ sớm sẽ giúp duy trì sức khỏe răng miệng tốt và tạo điều kiện cho sự phát triển tự nhiên của răng vĩnh viễn.
Trẻ thay răng hàm nên chăm sóc thế nào?
Ngoài việc hiểu rõ răng hàm có thay không? thì bố mẹ cũng cần phải biết cách chăm sóc răng cho bé trong thời gian thay răng. Điều này nhằm đem tới hàm răng đẹp cùng nụ cười rạng rỡ cho bé nhé!
Link tham khảo :Sai khớp cắn là gì ? phân loại và 1 số cách điều trị
Vệ sinh răng miệng sạch sẽ
Hướng dẫn trẻ chải răng cẩn thận 2 lần mỗi ngày, đặc biệt là sau khi ăn uống. Thường xuyên cho bé súc miệng với nước muối ấm giúp ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của vi khuẩn, virus trong khoang miệng. Sau ăn, bố mẹ nên cho bé sử dụng chỉ nha khoa, thay vì tăm để loại bỏ thức ăn bám trên kẽ răng.
Khám nha khoa định kỳ
Ba mẹ cần đưa bé đến nha khoa định kỳ 6 tháng 1 lần để đảm bảo sức khoẻ răng miệng. Giai đoạn này, bé sẽ thường gặp phải những vấn đề răng miệng, đặc biệt là tình trạng sâu răng. Nếu khám định kỳ bạn sẽ được bác sĩ tư vấn cách chăm sóc răng miệng trẻ sao cho đúng.
Ngoài ra, khi có dấu hiệu thay răng, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra và đưa quyết định nhổ hay không. Nói chung, khám nha khoa định kỳ cũng rất cần thiết như khám sức khoẻ định kỳ.
Giảm đau nếu cần
Khi thay răng trẻ sẽ phải trải qua nhiều sự phiền toái, trong đó có cả các cơn đau nhức. Lúc này, để giảm đau, ba mẹ có thể áp dụng biện pháp chườm lạnh. Trường hợp bé đau nhiều có thể sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Tránh các thức ăn không tốt cho răng
Đồ ăn nóng/lạnh hoặc cứng sẽ không tốt cho răng của bé. Ngoài ra, những loại nước giải khát và thức ăn có nhiều chất béo nên loại bỏ trong danh mục thực đơn của bé. Vì bé ăn nhiều sẽ bị loại phá huỷ men răng và gây sâu răng.
Thay vào đó, mẹ nên cho bé uống nhiều nước ấm và ăn thức ăn mềm, được nghiền nhuyễn giúp bé nhai nuốt dễ hơn
Loại bỏ thói quen xấu của bé
Khi mọc răng, phần lớn các bé đều có thói quen xấu đó là hay chạm tay vào môi hoặc nhai những vật cứng. Điều này vô tình tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus bám trên quần áo, đồ dùng thâm nhập vào cơ thể bé và gây bệnh. Đây là thói quen xấu có hại cho răng cũng như sức khoẻ của bé, vì thế cần phải được loại bỏ.
Link tham khảo: Cần làm gì khi bị răng lung lay – Nguyên nhân và cách khác phục!
Răng lung lay phải làm gì để chắc lại?