Tư vấn chuyên môn bài viết:
BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA
Nha sĩ hướng dẫn cách vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi sẽ được chúng tôi chia sẻ qua bài viết dưới đây, cùng tìm hiểu nhé !
Một trong các vấn đề bố mẹ có con sơ sinh và 1 tuổi bắt đầu mọc răng quan tâm nhất là: cách vệ sinh răng miệng khi bé 1 tuổi như thế nào cho đúng? Theo nhiều nha sĩ cho rằng, răng sữa của trẻ nhỏ có thể bị mòn nếu không được vệ sinh đúng cách. Vậy ở độ tuổi này nên vệ sinh răng miệng thế nào? Dưới đây là các bước vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi được nhiều nha sĩ khuyên sử dụng.
Răng bé 1 tuổi khác gì với người trưởng thành?
Răng của bé 1 tuổi là răng sữa, còn răng của người trưởng thành được coi là răng vĩnh viễn. Răng sữa sẽ bắt đầu mọc khi bé bước sang tháng thứ 6 và sẽ hoàn chỉnh hai hàm răng khoảng 20 chiếc vào năm 3 tuổi. Ở trẻ phát triển khoẻ mạnh, răng sữa sẽ mọc ở hàm dưới trước thay vì hàm trên. Răng sữa khác với răng vĩnh viễn của người trưởng thành ở lớp men và phần buồng tuỷ. Lớp vàng ngà và men răng sữa sáng hơn răng vĩnh viễn. Ngược lại, buồng tuỷ răng sữa của bé 1 tuổi thì lớn hơn buồng tủy của răng người trưởng thành.
Xét về cấu trúc, răng sữa có màu trắng đục, nhưng răng vĩnh viễn của người trưởng thành thì có màu nâu vàng và sáng hơn. Về chiều cao thì răng sữa trông sẽ dài hơn răng vĩnh viễn do có chiều rộng lớn hơn chiều cao.
Việc vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi là cần thiết ?

Đánh răng cho trẻ dưới 1 tuổi là việc không hề dễ dàng vì trẻ còn khá bé và cách đánh răng đúng cho trẻ ở lứa tuổi này cũng khác biệt so với người lớn. Vệ sinh răng miệng trẻ tác động nhiều vào độ chắc khoẻ của răng bé sau này, xử lý được vấn đề răng của trẻ 1 tuổi hay ố vàng. Đánh răng với trẻ dưới 1 tuổi phụ thuộc 100% vào người lớn và thói quen vệ sinh răng miệng trẻ bao gồm:
- Loại bỏ mảng bám và vi khuẩn có hại ở trên lợi hoặc trên răng sữa;
- Tạo cho trẻ thói quen tốt bằng cách đánh răng đúng ngay từ bé;
- Khi trẻ mới mọc răng sữa thì việc vệ sinh răng cho trẻ sau mỗi bữa ăn hoặc trước khi đi ngủ sẽ hỗ trợ quá trình mọc răng sữa của trẻ được tốt hơn.
- Nhiều bậc phụ huynh có những quan niệm sai về việc đánh răng khi trẻ dưới 1 tuổi, họ nghĩ rằng trong những năm tháng đầu đời trẻ được bú sữa mẹ, thêm vào đó bé mới mọc răng nên việc vệ sinh răng miệng cho bé là không cần thiết. Khẳng định quan niệm trên là hoàn toàn sai, bởi vì sữa còn có khả năng tạo thành các mảng bám được gọi là màng sữa và chúng tồn động bên trong khoang miệng nên cần thiết phải rửa sạch mỗi ngày.
Hậu quả khi răng miệng bé không được bảo vệ

Bé 1 tuổi đang trong thời kỳ mọc răng sữa. Loại răng này có lớp men mỏng và buồng tuỷ quá to nên sẽ dễ dàng bị vi khuẩn tấn công, ảnh hưởng đến cấu trúc răng. Khi hướng dẫn cách vệ sinh răng miệng với bé 1 tuổi, mẹ nên biết một số nguy cơ con sẽ gặp nếu không được kiểm tra và vệ sinh răng miệng thường xuyên:
- Hôi miệng: Bé 1 tuổi được tiếp xúc với khá nhiều thực phẩm trong bữa ăn. Những thức ăn này trong quá trình tiêu hoá sẽ bị sót lại ở kẽ răng. Nếu bé không đánh răng và xúc miệng thường xuyên thì các mảnh thức ăn thừa sẽ bám chặt vào răng, gây vàng răng, khô miệng, khó chịu. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển gây nên những bệnh răng miệng khác
- Sâu răng: Đây là tình trạng hư tổn mô cứng của răng trong quá trình tiêu huỷ khoáng chất gây nên do vi khuẩn. Sâu răng khiến bề mặt răng có nhiều lỗ gây đau, chảy máu
- Mất răng: Sâu răng lâu ngày không được chữa trị sẽ gây viêm tuỷ, hoại tử tuỷ gây đau nhức, đặc biệt là nguy cơ phải nhổ răng và mất răng vĩnh viễn
Tham khảo thêm : Cẩm nang chăm sóc răng miệng cho trẻ theo từng giai đoạn
Lợi ích khi vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi thường xuyên

Việc vệ sinh răng miệng cho bé cần được thực hiện ngay sau khi bé chào đời. Mẹ có thể vệ sinh miệng cho bé bằng cách sử dụng miếng gạc chà xát vào nướu, lưỡi và hai bên má.
Tần suất thích hợp là ít nhất 2 lần/ngày, sau bữa ăn và trước khi đi ngủ. Khi bé mới mọc những chiếc răng đầu, thông thường là giai đoạn từ 6 tháng tuổi trở đi, mẹ có thể cho bé đổi qua sử dụng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chuyên dành riêng cho bé.
Duy trì vệ sinh răng miệng cho bé thường xuyên giúp đem tới các lợi ích sau:
- Khi bé bắt đầu mọc răng: Vệ sinh răng miệng không những giúp làm sạch sẽ khoang miệng, ngăn ngừa vi khuẩn gây hại mà thúc đẩy quá trình mọc răng sữa sau này và giúp răng bé chắc khoẻ hơn.
- Khi bé đã mọc răng: Đánh răng thường xuyên giúp loại bỏ mảng bám và vi khuẩn có hại trên răng khi bé ăn. Qua đó ngăn ngừa được tình trạng sâu răng và nhiễm khuẩn khoang miệng.
Tham khảo thêm: Có cần nhổ răng khôn khi đang mang thai?1 số cách chăm sóc răng miệng trong quá trình thai kỳ
Cách vệ sinh răng miệng khi bé 1 tuổi thế nào?
Đánh răng đúng cách khi bé 1 tuổi

Ban đầu mẹ có thể sử dụng khăn mềm nhẹ nhàng vệ sinh răng và lợi cho bé ngày 2 lần, chỉ thực hiện sau khi bú no. Sau đó, bố mẹ nên chuẩn bị cho con một chiếc bàn chải nhỏ xinh. Đặc biệt lưu ý là lựa chọn kỹ loại bàn chải có lông mềm và đầu nhọn sẽ không chạm vào nướu của bé.
Để đánh răng đúng cách khi bé 1 tuổi thì bố mẹ nên chú ý là lông bàn chải hướng về phía đường viền nướu khoảng 45 độ so với răng. Sau đó, xoay nhẹ bàn chải và đánh theo nhóm răng (2 – 3 răng). Chải đều 3 mặt của răng bao gồm mặt trước, mặt trong và mặt nhai.
Tham khảo thêm: 1 Số Tác hại của răng khôn bị vỡ gây nên
Mẹ lưu ý khi vệ sinh răng miệng cho bé 1 tuổi

Muốn bé có nụ cười xinh xắn, và răng chắc khoẻ, trong quá trình chăm sóc, mẹ cần lưu ý những điều sau:
- Tập thói quen vệ sinh răng miệng 2 lần/ngày: Mẹ cần tạo thói quen vệ sinh răng miệng cho bé. Thực hiện theo cách đơn giản nhất ví dụ như tự giặt quần áo, tự làm vệ sinh, giúp bé sớm có ý thức hơn mà không cần mẹ chăm sóc.
- Cho bé ngậm một chút nước sau khi bú hoặc ăn: Uống nước sau bú sữa hay ăn sẽ giúp làm sạch lượng sữa và bột ăn dặm còn đọng lại trong khoang miệng. Qua đó ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập và phát triển, bảo vệ răng bé tốt. Lưu ý, cách này không thay thế bàn chải đánh răng, do đó mẹ vẫn cần vệ sinh răng miệng cho con theo chỉ dẫn trên.
- Chú ý về hạn dùng của bàn chải đánh răng: Bác sĩ nha khoa khuyên, bàn chải đánh răng cần thay 3 tháng/lần hoặc ngay khi thấy có biểu hiện hư hỏng, xiêu vẹo. Sử dụng bàn chải lâu ngày sẽ khiến khả năng làm sạch kém hơn, dễ tổn thương răng và nướu. Mẹ nên ưu tiên dùng loại bàn chải có lông mịn, độ dài khoảng 2 – 3mm, có thiết kế tay cầm giúp bé cầm nắm dễ hơn.
- Cho bé ăn với dụng cụ riêng: Vi khuẩn rất dễ dàng lây lan từ mẹ sang con qua những dụng cụ như bát, thìa. Vì vậy, mẹ nên cho bé dùng riêng các dụng cụ trên. Ngoài ra, mẹ không cho bé ăn thức ăn thô, thay vào đó là nghiền nhuyễn thức ăn. Độ mịn của thức ăn sẽ tuỳ thuộc vào khả năng nuốt nhai của các bé.
- Hạn chế cho bé ăn thực phẩm có chứa đường: Với bé 1 tuổi, mẹ cần tập cho bé thói quen ăn uống lành mạnh và không cho bé ăn nhiều đường. Vi khuẩn trong những thực phẩm hàng ngày đã cung cấp đầy đủ lượng đường cần thiết cho bé. Vi khuẩn trong miệng rất ưa thích thành phần đường trong bánh, kẹo. Vì vậy, nếu bé ăn càng nhiều đường, vi khuẩn sẽ tăng lên nhanh chóng và làm hỏng men răng, sinh ra những lỗ thủng. Răng sữa sâu xuất hiện sớm có thể phải loại bỏ và ảnh hưởng đến việc phát triển răng vĩnh viễn.
Tham khảo thêm: Có Nên Niềng Răng Cho Trẻ Hay Không? Chi Phí Niềng Răng Là Bao Nhiêu?
Lưu ý giúp bảo vệ răng bé phát triển tốt
Bên cạnh việc chú ý vệ sinh răng miệng sạch sẽ đúng cách, phụ huynh cũng cần quan tâm những thói quen hằng ngày giúp răng miệng của bé được bảo vệ và phát triển tốt :
- Không nên nhai, mớm thức ăn cho trẻ nhằm tránh lây lan vi khuẩn từ miệng của người lớn sang miệng của trẻ. Tránh cho trẻ dùng chung dụng cụ ăn uống và bàn chải đánh răng với người khác trong nhà.
- Vệ sinh sạch bình sữa, núm vú và ti giả, tránh chạm vào vùng miệng của bé nhằm ngăn chặn khả năng lây lan vi khuẩn.
- Khi bé ở tuổi ăn dặm các mẹ không nên cho bé dùng những thực phẩm đồ uống có hàm lượng đường cao.
- Thói quen dùng ti nhựa, mút móng tay hay ngậm bình sữa rất lâu sẽ có nguy cơ làm cho răng bị lệch nên cần chú ý loại bỏ.
- Hướng dẫn trẻ ăn nhai ở cả 2 bên nhằm ngăn ngừa hiện tượng lệch hàm khiến khuôn mặt
Tham khảo thêm: Cẩm nang 1 số phương pháp chăm sóc răng miệng khi niềng răng