Rát cổ họng là tình trạng khá phổ biến và hay xuất hiện với hầu hết mọi người. Triệu chứng điển hình của hiện tượng là nóng, đỏ, rát và ngứa ngáy cổ họng. Có một số nguyên nhân khiến ngứa ở cổ họng, trong đó thường là do việc chúng ta ăn no hoặc nói chuyện nhiều trong thời gian kéo dài.
Sau đây là một vài phương pháp trị rát cổ họng an toàn và hiệu quả mà bệnh nhân nên thực hiện ở nhà.
I. Giới thiệu
1.1 Định nghĩa đau rát cổ họng
Đau họng là cảm giác khó chịu, đau đớn hoặc kích thích ở vùng cổ họng có thể gây khó khăn khi nuốt hoặc nói. Đau họng có thể là triệu chứng của nhiều tình trạng khác nhau, từ những vấn đề nhỏ như cảm lạnh đến những vấn đề nghiêm trọng hơn như ung thư vòm họng. Vì vậy, khi có triệu chứng viêm họng cần xác định nguyên nhân để có phương pháp điều trị đúng đắn.
1.2. Nguyên nhân gây ra đau rát cổ họng
Nguyên nhân gây đau họng có thể bao gồm:
nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus, nhiễm trùng đường hô hấp trên, viêm xoang, viêm nướu, dị ứng, hút thuốc, tiếp xúc với các chất kích thích như bụi, hóa chất hoặc khói và các bệnh nghiêm trọng như ung thư vòm họng.
II. Các nguyên nhân của đau rát cổ họng
2.1. Các nguyên nhân do nhiễm trùng
Nguyên nhân truyền nhiễm của đau họng có thể bao gồm: viêm họng do virus (chẳng hạn như cảm lạnh hoặc cúm), viêm họng do vi khuẩn (chẳng hạn như viêm họng beta-hemolytic A, vi khuẩn phế cầu), viêm họng do nấm Candida và các bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu hoặc sởi.
2.2. Các nguyên nhân do viêm
Các nguyên nhân gây viêm họng bao gồm: Viêm họng dị ứng, viêm họng do vi khuẩn, viêm họng do virus, viêm họng do chấn thương hoặc tổn thương vùng họng, viêm họng do viêm xoang, viêm họng do viêm nướu, viêm họng do viêm đường tiêu hóa (ví dụ: viêm dạ dày, viêm thực quản) và viêm họng do viêm khớp.
2.3. Các nguyên nhân do dị ứng
Nguyên nhân dị ứng của viêm họng bao gồm: dị ứng với phấn hoa, bụi, hóa chất, thuốc, thực phẩm hoặc các chất gây dị ứng khác; viêm họng do viêm mũi dị ứng hoặc viêm xoang dị ứng; và viêm họng do dị ứng với các chất kích thích trong không khí như hơi nước biển hoặc không khí khô.
III. Đau rát cổ họng kèm có đờm là do đâu?
Cổ họng là bộ phận hô hấp của cơ thể nên khi yếu tố thời tiết biến đổi hay trong môi trường không khí có ô nhiễm hoặc do vi sinh vật thâm nhập, . .. cộng với các tác nhân khác thì đây là nơi rất dễ dàng bị tổn thương. Khi cổ họng có cảm giác căng tức và ho có đờm đó có thể là biểu hiện của khá nhiều chứng bệnh khác nhau.
Ho có đờm kèm với nóng rát cổ họng hay diễn ra trong hệ hô hấp có các tạp chất. Đờm là dịch nhờn của hệ hô hấp, là chất chảy qua khỏi phế quản, phổi, cổ họng, vòm hầu, . .. bao gồm chất nhầy với nhiều thành phần độc hại như hồng cầu và bạch cầu. Khi ấy cơ thể sẽ tự động tạo nên phản xạ ho nhằm tống đờm ra bên ngoài để làm sạch phổi và các chất thải ra từ hệ hô hấp.
Tìm hiểu thêm về: 1 vài lưu ý về bệnh sốt xuất huyết
IV. Đau rát cổ họng kèm có đờm là dấu hiệu của bệnh gì?
Ngoài các triệu chứng giống với cảm sốt bình thường thì đờm nhớt và ngứa ran cũng có thể là biểu hiện của khá nhiều căn bệnh khác nữa. Đó có thể là triệu chứng của rát cổ họng hay viêm phế quản, viêm phổi, hen phế quản, . ..
- Viêm họng: Đây là nguyên nhân quan trọng nhất tạo nên triệu chứng rát cổ họng. Viêm họng thường là bệnh nhiễm khuẩn xảy ra làm hầu cổ họng trở nên nóng ran và sưng viêm. Các triệu chứng của viêm cổ họng hay có là ứ đờm,khó nuốt, sốt, nổi hạch bạch huyết và đau đầu, . .. Nếu không phát hiện chữa trị sớm rất có thể viêm vòm họng rồi lan truyền sang những bộ phận xung quanh như dây thanh âm và xoang.
- Viêm thanh quản: Là hiện tượng dây thanh quản bị sưng viêm tạo nên những triệu chứng gây ngứa trong họng và có đờm nơi cổ họng. Nguyên nhân chính là hiện tượng dây thanh quản bị sưng viêm làm các chức năng hô hấp bị hạn chế và gây ra máu lưu thông trong họng bị tắc nghẽn. Phần lớn viêm họng là do virus cúm A và cúm B xâm nhập, cũng có khi do dị ứng môi trường hoặc bị nhiễm khuẩn tụ cầu, liên cầu, . ..
- Viêm amidan: Nóng trong cổ họng có đờm cũng chính là triệu chứng của căn bệnh viêm amidan. Bệnh là do vi trùng thâm nhập vào amidan làm bộ phận này trở nên sưng phồng khiến cổ họng ngày càng thu hẹp gây cảm giác đau nhức, không thể nói chuyện, có đờm, sốt và khó chịu, . .. Viêm amidan không khó chữa nếu bạn ăn uống đúng phương pháp và nghỉ ngơi hợp lý, tuy nhiên nếu làm bệnh tình trở nên nặng hơn sẽ cần tiến hành phẫu thuật cắt bỏ amidan.
- Ung thư vòm họng: Đây là căn bệnh nghiêm trọng nhất dễ gây nên nếu có triệu chứng ngứa ran cổ họng kèm đờm. Vòm họng khi nào đã hình thành khối u lành tính với những dấu hiệu kèm ho, rát cổ, có đờm, khàn giọng hoặc mất tiếng, giảm cân và khó khăn trong nhai ăn, . .. Cũng giống như các ung thư nói chung, ung thư vòm họng là căn bệnh để lại khá đông trường hợp chết mỗi năm.
- Cảm lạnh: Cũng là căn bệnh dễ thấy nếu nói về hệ hô hấp. Cảm lạnh thường gặp ở trẻ em nhỏ dưới 5 tuổi và người già, đang mang bầu hoặc dễ dàng nhận biết hơn là với bệnh nhân có hệ miễn dịch kém. Sau khi virus tấn công thì những dấu hiệu của nó sẽ xuất hiện từ trong 24 giờ đến 48 giờ bao gồm viêm phổi, có ho, nóng rát cổ họng, sốt cao, đau đầu và ớn lạnh, . .. Cảm cúm thông thường thì chỉ việc nghỉ ngơi và dùng kháng sinh là hết còn đối với cảm lạnh do virus H5N1, H1N1 lại được chữa trị tại bệnh viện không lây lan sang người lành.
V. Một số cách khắc phục đau rát cổ họng kèm đờm tại nhà
Tìm hiểu thêm về cách súc miệng nước muối hiệu quả
Đau rát cổ họng kèm đờm là triệu chứng của các bệnh khác nhau, chính vì thế với mỗi một bệnh chúng ta sẽ có phương pháp chữa trị riêng. Với những bệnh thông thường như cảm lạnh hay viêm phế quản, . .. việc bị rát cổ họng và có đờm là điều không mấy nghiêm trọng tuy nhiên triệu chứng của nó lại tạo khó chịu cho bạn vì thấy khó khăn khi nói chuyện cũng như giao tiếp. Có một vài cách dễ dàng trong chữa trị ở nhà để giảm viêm họng và mau hết bệnh tật.
- Uống đủ nước: là biện pháp cơ bản mà vô cùng hữu hiệu nếu bạn có đờm. Bạn nên uống đủ nước ấm hoặc tăng cường thêm nước như trái cây, súp, . .. Vì nước nóng không những có thể làm dịu cổ họng mà còn góp phần cung cấp độ ẩm, giúp tan đờm và tăng cường hoạt động của các tế bào hệ hô hấp.
- Súc miệng nước ấm: Vệ sinh cổ họng và mũi với nước muối loãng 2 lần/ngày sẽ giúp bạn nhanh chóng giúp loại bỏ vi khuẩn, chất nhầy, đờm đọng nơi cổ họng cũng như việc làm mềm niêm mạc và bụi bám bên ngoài. Súc miệng theo kiểu sẽ phải nghiêng cổ để dung dịch vào được cổ họng khoảng 30 giây sau đó rửa lại lần nữa với nước bình thường. Nhưng cũng phải hạn chế súc miệng với nước ấm quá nhiều làm phỏng lưỡi và kích ứng cổ họng.
- Tạo độ ẩm trong nhà: Đảm bảo cho môi trường và bầu không khí có đầy đủ độ ẩm sẽ góp phần giúp hạn chế tối đa hiện tượng đau rát cổ họng. Có thể sử dụng thêm máy phun sương giúp duy trì độ ẩm trong nhà liên tục suốt ngày đêm. Nhưng cần chú ý khống chế không cho độ ẩm tăng cao nhằm tránh phát sinh nấm mốc.
- Điều chỉnh thói quen sống khỏe mạnh: Sức miễn dịch yếu sẽ tạo cơ hội để nhiều thứ bệnh tật lây lan cực nhanh chóng. Chính vì thế phải bổ sung dinh dưỡng ở bên trong một cách dài hạn. Ăn đa dạng rau củ và trái cây đồng thời tăng cường bổ sung những nguồn dinh dưỡng từ tự nhiên như cam, quýt cũng là cách thật hiệu quả bảo vệ cơ thể. Hạn chế dùng những chất kích thích như cafein, thuốc lá, rượu bia hay thức ăn nóng cay và giàu dầu mỡ. Nên tập thành thói quen dùng một cốc sữa nóng trước giờ đi ngủ sẽ làm mát mắt và tăng nhiệt độ trong cổ họng.
- Tránh những nơi có nhiều bụi bẩn như phấn bông, vi khuẩn, . .. thường gây kích ứng. Nếu có tiếp xúc thường xuyên cần chú ý đeo khẩu trang nhằm đảm bảo đường hô hấp. Tránh ho quá mạnh hoặc khóc thật to nhất là với bệnh nhân mắc rát cổ họng. Đây chính là những nguyên nhân làm cho bỏng rát cổ họng và đờm trở nên trầm trọng thêm.
Các phương pháp an toàn và hiệu quả cao nhất là dùng kháng sinh nếu bệnh lý là do virus hoặc những yếu tố khách quan tương tự. Các phương pháp trị liệu rát cổ họng ở nhà thường chỉ có tác dụng nhẹ và khó lòng mà chữa triệt để. Mỗi nguyên nhân gây bệnh lý khác nhau cùng với từng cơ địa khác nhau sẽ có các nhóm kháng sinh thích hợp.
Bạn nên uống kháng sinh theo chỉ dẫn của bác sỹ hoặc dược sĩ bởi họ sẽ dựa trên tình hình sức khoẻ của mỗi cá nhân và tiền sử bệnh lý mà dùng thuốc. Có một số nhóm thuốc hay uống như thuốc cảm, thuốc đau đầu, siro ho, thuốc long đờm, . .. giúp thuốc có hiệu lực và không hại bạn nên dùng chúng theo đúng cách, đủ giờ và đúng chỉ dẫn. Có thể sử dụng kèm một số dạng siro ho hoặc viên uống giúp cải thiện triệu chứng nóng rát cổ họng.
Xem thêm : Viêm họng: Nguyên nhân và cách điều trị
Đây thường không phải vấn đề quá lớn tuy nhiên rát cổ họng và ho khan cũng chính là triệu chứng của căn bệnh nghiêm trọng hơn ung thư vùng họng. Vì vậy bạn đừng nên bỏ qua nó. Nếu tình trạng không chuyển biến tích cực lên mà càng ngày càng nặng kèm theo dị ứng như ho ra máu, căng tức ngực, khó thở, thở khò khè, . .. hoặc thời gian xảy ra bệnh dài trên một tháng thì bạn phải đến khám ngay từ hôm nay và đừng làm vấn đề rát cổ họng trở nên trầm trọng.
VI. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
6.1. Tình trạng đau rát cổ họng kéo dài
Nếu đau họng kéo dài trong một thời gian dài, đó có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng hơn, bao gồm: viêm họng mãn tính, viêm amidan mãn tính, viêm xoang mãn tính, viêm thanh quản, trào ngược thực quản, ung thư vòm họng và một số bệnh lý khác. Do đó, khi các triệu chứng viêm họng kéo dài cần tìm ra nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
6.2. Đau rát cổ họng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cuộc sống hàng ngày
Đau họng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Các triệu chứng của viêm họng như khó chịu, khó nuốt và đau khi nói hoặc ăn, có thể gây khó khăn trong giao tiếp và hấp thụ chất dinh dưỡng. Đau họng cũng có thể gây ra các triệu chứng khác như ho, ho khan, khàn tiếng và sưng hạch bạch huyết ở cổ. Ngoài ra, nếu không được điều trị nhanh chóng, viêm họng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm màng não, viêm phổi hoặc viêm toàn thân. Do đó, nếu bạn có các triệu chứng đau họng, nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế thích hợp để ngăn ngừa các vấn đề nghiêm trọng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.
Dưới đây là bài viết mà Bedental chia sẻ, bạn có thắc mắc gì cần giải đáp hoặc tư vấn về tình trạng hiện tại có thể liên lạc với đội ngũ bác sĩ để được giải đáp chi tiết tận tình nhất . Bạn có thể tham khảo thêm: Cạo vôi răng/ lấy cao răng bao lâu thì hết đau?
Trồng Răng Giả Có Đau Không? 3 Phương Pháp Làm Răng Giả Thẩm Mỹ