Tên quảng cáo

Tư vấn chuyên môn bài viết:

BÁC SĨ DƯƠNG THỊ THÙY NGA

Bác sĩ chỉnh nha tổng hợp

Ngôn ngữ giao tiếp: Tiếng Việt, Tiếng Anh, Tiếng Nga

I. Giới thiệu

1.1 Khái quát về ung thư lưỡi

Ung thư lưỡi là loại bệnh hay gặp nhất ở những loại bệnh ung thư vùng miệng và quanh miệng. Ung thư lưỡi không có dấu hiệu rõ rệt từ thời gian ban đầu cho đến khi bệnh tiến triển.

Bệnh ung thư lưỡi hay gặp ở nam giới trên 50 tuổi, tuy nhiên vài năm gần đây căn bệnh này đang dần có dấu hiệu trẻ hoá. Vì vậy, việc nắm vững những nguyên nhân cũng như xác định được triệu chứng bệnh sẽ có thể giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả.

1.2 Tầm quan trọng của việc nhận biết và điều trị sớm

Việc phát hiện và điều trị sớm ung thư lưỡi là rất quan trọng để cải thiện tình trạng của bệnh nhân. Phát hiện và chẩn đoán sớm giúp cải thiện đáng kể các lựa chọn điều trị và khả năng sống sót của bệnh nhân.

Can thiệp sớm có thể giúp kiểm soát sự lây lan của tế bào ung thư và giảm thiểu tác động đến chức năng lưỡi và các cơ quan xung quanh.Đồng thời, việc hỗ trợ tinh thần và cung cấp thông tin về quá trình điều trị có thể giúp bệnh nhân và gia đình xây dựng tinh thần lạc quan, tăng khả năng chấp nhận và vượt qua những thử thách của bệnh tật.

II. Yếu tố nguy cơ gây bệnh ung thư lưỡi

2.1 Hút thuốc lá

Thuốc lá chứa nhiều hóa chất độc hại và chất gây ung thư (chất gây ung thư) có thể làm tổn thương mô lưỡi và kích thích tế bào phát triển không đều. Tiếp xúc liên tục với khói thuốc lá làm tăng nguy cơ hình thành gai và do đó có khả năng hình thành tế bào ung thư.

Ngoài ra, hút thuốc làm suy yếu hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể dễ dàng chống lại sự phát triển của tế bào ung thư. Vì vậy, từ chối hút thuốc và bỏ hút thuốc là một bước quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư lưỡi.

2.2 Uống rượu, sử dụng chất kích thích

Rượu có chứa ethanol, một chất kích thích có thể làm tổn thương tế bào và làm tăng nguy cơ phát triển tế bào ung thư. Tiêu thụ các chất kích thích như heroin hay nicotin từ thuốc lá không chỉ làm tăng nguy cơ ung thư lưỡi mà còn làm giảm khả năng chống lại mầm bệnh của hệ thống miễn dịch. Giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn việc sử dụng rượu và ma túy là một bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe lưỡi và giảm nguy cơ ung thư.

2.3 Tiếp xúc với tia xạ

Tiếp xúc với bức xạ là yếu tố chính làm tăng nguy cơ phát triển ung thư lưỡi. Bức xạ từ các nguồn như tia cực tím, tia X và tia gamma có thể làm hỏng DNA trong tế bào và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển không kiểm soát của tế bào ung thư.

Những nghề nghiệp có thể khiến bạn tiếp xúc với mức độ phóng xạ cao, chẳng hạn như lĩnh vực y tế hoặc ngành công nghiệp hạt nhân, có nguy cơ cao hơn.

Đối với những người làm việc trong môi trường có nguy cơ bức xạ cao, việc thực hiện các biện pháp an toàn và khám sức khỏe định kỳ là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh ung thư lưỡi và các bệnh liên quan.

2.4 Yếu tố gen

2.5 Nhiễm virus HPV

HPV là một loại virus lây truyền qua đường tình dục có thể gây ra những thay đổi di truyền trong các tế bào lót miệng và cổ họng. Một số loại HPV, chẳng hạn như HPV-16 và HPV-18, được biết là có khả năng gây ung thư đặc biệt.

Việc tiếp xúc với loại virus này làm tăng nguy cơ phát triển các khối u ác tính ở miệng và cổ họng. Tiêm chủng ngừa HPV thông qua tiêm chủng là một cách hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan của virus và giảm nguy cơ ung thư lưỡi.

2.6 Chế độ ăn uống không lành mạnh

Ăn quá nhiều thực phẩm giàu chất béo, đường và muối có thể gây tăng cân, gây căng thẳng hơn cho cơ thể và tăng nguy cơ ung thư. Ngoài ra, việc thiếu rau, thực phẩm giàu chất xơ và dầu omega-3 có thể làm giảm khả năng chống lại mầm bệnh của bạn.

Một chế độ ăn uống không cân bằng có thể gây thiếu hụt các chất dinh dưỡng thiết yếu, làm suy yếu hệ thống miễn dịch và tăng nguy cơ mắc các bệnh về lưỡi.

Để giảm nguy cơ này, việc duy trì chế độ ăn uống cân bằng, dinh dưỡng và hạn chế các thực phẩm có hại là điều quan trọng để bảo vệ sức khỏe lưỡi và ngăn ngừa sự phát triển của ung thư.

Tham khảo thêm: Nhiệt ở lưỡi : Nguyên nhân và 4 cách điều trị nhiệt ở lưỡi hiệu quả

III. Triệu chứng ung thư lưỡi

Trở thành triệu chứng của ung thư lưỡi rất nhiều, tuy nhiên do nhầm lẫn với một số bệnh liên quan như nhiệt miệng mà người bệnh dễ chủ quan với các dấu hiệu này.

Đau lưỡi: Đây là triệu chứng sớm mà cơ thể nhận biết được như đau rát khi nhai ăn.
Xuất hiện mảng trắng trên mặt lưỡi: Những mảng này dính chặt vào da rồi dần dần lan ra. Đồng thời, một số chỗ bị bong mảng cũng có thể bị chảy máu bất thường không cần nguyên nhân.
Đau họng: Nếu bệnh dẫn đến ung thư sẽ đau họng một thời gian dài.
Cảm giác rát lưỡi, đau họng, mất giọng nói đột ngột, lưỡi khô, hoặc hôi miệng cũng không nên bỏ qua nếu nó xuất hiện ngay lập tức.

Nhìn chung, bệnh ung thư lưỡi có thể phát hiện sớm nếu quan tâm và chú ý các dấu hiệu nhỏ nhặt nhất quanh vùng lưỡi. Người bệnh không nên chủ quan trước một số triệu chứng nhìn có vẻ như các triệu chứng của đường miệng bình thường mà cần chú ý và thận trọng với những triệu chứng đó.

IV. Chẩn đoán bệnh ung thư lưỡi

4.1 Lâm sàng

Ở giai đoạn này những triệu chứng rất nghèo nàn và bị bỏ qua. Người bệnh có cảm giác như thể có đinh hay xương thuỷ tinh đâm vào lưỡi, gây đau đớn.

Ở giai đoạn tiền phát sẽ có những dấu hiệu sau:

Đau: Cảm giác này tăng dần khi nói, nhai và cơn đau lan đến não.
Tăng bài tiết nước bọt.
Khạc ra nước miếng lẫn máu.
Hơi thở hôi thối: Vì tổn thương phía trong lưỡi gây ra.
Có trường hợp gây lệch hàm, loét lưỡi gây khó khăn nói và ăn.
Triệu chứng lâm sàng
Thương tổn loét có giả mạc hoặc không loét.
Mô nham nhở, ít chảy máu.

4.2 Cận lâm sàng

Sinh thiết và xét nghiệm tế bào bệnh học trong chẩn đoán phát hiện.
CT-MRI vùng cổ – họng, Xquang phổi nhằm xác định sự lan rộng và di căn của khối u.
Siêu âm vùng cổ nhằm chẩn đoán tình trạng hạch cổ.
Xét nghiệm PCR để phát hiện HPV.

Tham khảo thêm: Ung thư răng: Nguyên nhân và cách phòng bệnh

V. Điều trị bệnh ung thư lưỡi

5.1 Phẫu thuật

Đây là phương pháp phổ biến nhất được dùng nhiều khi điều trị bệnh ung thư , và ung thư lưỡi cũng không phải là ngoại lệ. Ở giai đoạn sớm có thể điều trị triệt căn qua phẫu thuật, còn giai đoạn sâu hơn nữa thì cần phối hợp điều trị phẫu thuật, xạ trị và hoá trị để tăng thời gian sống và nâng cao chất lượng sống cho người bệnh. Trong các trường hợp ung thư giai đoạn muộn khi có chảy máu nhiều tại khối u phải phẫu thuật cắt tĩnh mạch ra ngoài nhằm cầm máu.

5.2 Xạ trị

Phương pháp này có thể sử dụng được đối với những trường hợp ung thư lưỡi giai đoạn cuối không cần phải phẫu thuật hay xạ trị triệt phát trừ trường hợp giai đoạn sớm.

5.3 Hoá trị

Có thể dùng theo đường miệng hoặc đường tĩnh mạch lưỡi, sử dụng đơn hoá chất hay kết hợp đa hoá chất. Hoá chất có thể dùng trước và sau phẫu thuật-xạ trị hoặc hoá chất điều trị triệu chứng. Hoá trị trước phẫu thuật hoặc xạ trị với mục tiêu thu gọn khối u và ngăn cản quá trình tăng trưởng của khối u cũng như dừng cấp chất dinh dưỡng đến những mô ác tính.

VI. Phòng ngừa ung thư lưỡi tái phát và mắc mới ung thư

Hầu hết mọi người đều có thể mắc bệnh ung thư lưỡi đó là sự thực trong xã hội hiện nay. Chính vì vậy, việc phòng ngừa là điều hết sức cần thiết nhằm có một cuộc sống vui, khoẻ mạnh và có ích.

Bệnh nhân đã được điều trị sẽ ngày càng hiểu hơn ý nghĩa của việc phòng ngừa, qua đấy có biện pháp bảo vệ cuộc sống tương lai của bản thân và không bị ung thư tái phát lần thứ hai. Với ung thư lưỡi, việc phòng ngừa tái phát và mắc mới có những nguyên tắc cơ bản như sau:

6.1 Vệ sinh răng miệng đúng cách

Dùng bàn chải răng và dùng chỉ nha khoa là biện pháp chăm sóc răng miệng. Miệng không khoẻ làm suy yếu khả năng hệ miễn dịch và giảm sức mạnh của tế bào nhằm kháng các bệnh ung thư tiềm tàng.

6.2 Có ăn dinh dưỡng lành mạnh

Sử dụng nhiều ngũ cốc, trái cây, rau họ cải (bao gồm súp lơ, bông cải xoăn) , một số loại thực phẩm lá xanh thẫm , hạt lanh, tỏi, nho, trà hoa cúc, cà rốt và cà chua, thay thế các món rán và nướng thành những món luộc hoặc hầm. Sử dụng một số loại thực phẩm chế biến từ thịt như ớt và sốt cà chua tăng thêm mùi vị.

6.3 Từ bỏ hành vi gây nghiện

Việc bỏ các hành vi gây nghiện như hút thuốc lá, sử dụng chất kích thích không chỉ mang lại lợi ích tức thời cho sức khỏe mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa nguy cơ ung thư lưỡi.

Loại bỏ các yếu tố gây tổn thương mô lưỡi, chẳng hạn như các chất độc hại có trong thuốc lá, làm giảm áp lực lên hệ thống miễn dịch và tăng khả năng tự nhiên của cơ thể để chống lại các tế bào ung thư.

6.4 Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục thường xuyên không chỉ tăng cường sức khỏe tổng thể mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa nguy cơ ung thư lưỡi. Hoạt động thể chất thường xuyên giúp duy trì cân nặng khỏe mạnh, cải thiện chức năng hệ thống miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh như ung thư.

Ngoài ra, tập thể dục thường xuyên có thể giúp kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng và cải thiện lưu thông máu, tất cả đều có thể giúp ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư ở lưỡi và các khu vực khác.

6.5 Khám sức khoẻ thường xuyên

Khám sức khỏe định kỳ có vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và phát hiện sớm ung thư lưỡi. Khám sức khỏe định kỳ có thể giúp bác sĩ phát hiện những thay đổi của khối u, các dấu hiệu bất thường và các vấn đề khác trong miệng và cổ họng của bạn.

Đặc biệt, các xét nghiệm như xét nghiệm Papanicolaou (phết tế bào cổ tử cung) và xét nghiệm DNA DNA có thể được thực hiện để đánh giá nguy cơ mắc bệnh ung thư lưỡi và họng. Bằng cách này, việc phát hiện và điều trị sớm ung thư được tạo điều kiện thuận lợi, tăng khả năng điều trị thành công và cải thiện tiên lượng lâu dài cho bệnh nhân.