90% phụ nữ Việt Nam đang độ tuổi sinh sản mắc phải bệnh phụ khoa và đặc biệt số lượng bệnh nhân mắc mới tăng cao mỗi năm. Nếu không được thăm khám và chữa trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho sức khoẻ sinh sản làm giảm chất lượng cuộc sống của người phụ nữ.
Bệnh phụ khoa là gì?
Bệnh phụ khoa là cụm từ nhằm mô tả toàn bộ những bệnh lý liên quan đến cơ quan sinh dục của phụ nữ, như: âm hộ và âm đạo, cổ tử cung, vòi trứng và buồng trứng, . .. Bệnh lý phụ khoa khiến chị em khổ sở bởi cảm giác ngứa, đau rát và đặc biệt là mùi ở vùng kín. Đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều chị em phụ nữ ngại gần gũi với chồng.
Hầu hết phụ nữ đã từng quan hệ tình dục điều có thể mắc bệnh phụ khoa đặc biệt là viêm phụ khoa ít nhất một lần trong đời. Tuy nhiên, cả với người không hề quan hệ tình dục cũng có khả năng mắc những bệnh lý liên quan về bộ phận sinh dục. Các bệnh phụ khoa nếu không được chữa trị kịp thời sẽ vô cùng dễ dàng tái phát và gây ảnh hưởng đến tâm lý và sức khoẻ của người mắc bệnh.
Những bệnh phụ khoa hay gặp ở Việt Nam thường liên quan đến viêm nhiễm. Trong khi đó, việc thiếu hụt hiểu biết cùng tâm lí e ngại và chủ quan không thăm khám là nguyên nhân làm các tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn nữa.
>> Xem thêm: Top 12 dấu hiệu bệnh phụ khoa dễ dàng nhận biết ở phụ nữ
11 bệnh phụ khoa hay gặp đối với phụ nữ
Thông thường, đa số chị em phụ nữ sẽ có chu kỳ kinh nguyệt đều đặn. Vì vậy, nếu phụ nữ có rối loạn kinh nguyệt, chu kỳ kinh kéo dài bất thường và ra máu kinh nhiều hơn thường lệ thì cần phải thăm khám sớm. Bên cạnh đó, một số biểu hiện như đau rát vùng kín, khí hư bất thường hoặc âm đạo có mùi. .. cũng là biểu hiện của bệnh phụ khoa chị em nên chú ý.
1. Viêm sinh dục
Viêm âm đạo – âm hộ là bệnh lý rất phổ biến đối với phụ nữ đang độ tuổi sinh sản. Nguyên nhân bởi tình trạng mất cân đối hệ vi khuẩn tại niêm mạc âm đạo khiến cho vi khuẩn không có cơ hội phát triển và dẫn đến những bệnh lý viêm nhiễm. Bên cạnh đó, một vài sai lầm trong sinh hoạt mỗi ngày có thể tăng bệnh lý viêm nhiễm do chăm sóc vùng kín không đúng quy cách (nhiều chị em có thói quen ngâm hay vệ sinh vùng kín theo hướng ngược lại phía sau ra đằng trước và việc như vậy sẽ làm vi khuẩn có hại ở hậu môn thâm nhập trở lại vùng kín). ..
Biểu hiện cụ thể:
- Khí hư ra nhiều và có màu sắc vàng hoặc nâu và có mùi bất thường; âm đạo có mùi hôi ngứa ngáy rát và đau, có thể có mụn bất thường;
- Đau vùng kín khi quan hệ và đau rát khi đi tiểu.
2. U xơ tử cung
Đây là dạng khối u thường gặp tại tử cung, đa số là lành tính và hay gặp ở phụ nữ khoảng 35-50 tuổi hoặc trẻ hơn nữa. Vị trí u xơ tử cung có thể nằm dưới nội mạc hay trong tử cung hoặc dưới da và kích thước này khác nhau.
Tuỳ theo hình dạng và kích thước có thể có biểu hiện khác nhau: u xơ xâm lấn vào niêm mạc tử cung có thể gây chảy máu bất thường dẫn đến tình trạng chậm kinh hoặc băng huyết, nếu u xơ lớn sẽ chèn ép các cơ quan lân cận ví như niệu quản hoặc bàng quang gây tiểu buốt, tiểu rắt hoặc táo bón. ..
Bên cạnh đó, 1 số u xơ tử cung có khả năng tăng tỷ lệ đẻ non, sảy thai hoặc lưu thai bất thường. ..
Biểu hiện cụ thể:
- Kinh nguyệt không đều đặn, máu kinh nguyệt ra nhiều và xuất huyết bất thường. .. ;
- Đau bụng dưới;
- Khí hư ra nhiều;
- Đi tiểu nhiều lần;
- Táo bón;
- Đau và có chảy máu khi quan hệ tình dục.
3. U nang buồng trứng
U nang buồng trứng là một khối u bắt nguồn từ tâm buồng trứng có đầy dịch đặc hoặc sệt như hỗn hợp. U nang buồng trứng có thể là nang chức năng hoặc u nang lành tính. Nang chức năng thực thể thông thường sẽ tự động biến mất nhưng u nang buồng trứng ác tính là khối u có thể phát triển nhanh chóng và khi kích thước khối u lớn sẽ chèn ép những cơ quan xung quanh gây nguy hại tới sức khoẻ.
Biểu hiện cụ thể:
- Cảm giác khó chịu và đau âm ỉ tại vùng bụng dưới;
- Đau vùng chậu và đau lưng ;
- Quá trình đại tiện và tiểu tiện gặp một vài trở ngại ;
- Đau khi quan hệ với bạn trai;
- Sụt cân không có nguyên nhân;
- Đau giữa chu kỳ kinh;
- Xuất huyết âm đạo bất thường. ..
4. Viêm lộ tuyến cổ tử cung
Đây là một trong các bệnh phụ khoa hay gặp đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Viêm lộ tuyến cổ tử cung xuất hiện khi những tế bào tuyến phát triển trong ống cổ tử cung phía dưới các tế bào phát triển ra ngoài âm đạo dẫn đến tình trạng tăng tiết dịch âm đạo. Từ đó, các vi khuẩn có cơ hội thuận lợi thâm nhập vào gây viêm nhiễm
Biểu hiện cụ thể:
- Khí hư ra nhiều bất thường và có màu sắc xanh hoặc vàng và có mùi hôi tại vùng kín. Chị em còn có cảm giác đau không chỉ vùng kín mà còn đau cả vùng bụng dưới và đau dọc sống lưng gây cảm giác khó chịu
- Tiểu đêm và tiểu nhiều lần;
- Rối loạn kinh nguyệt.
5. Polyp cổ tử cung
Đây là các khối u phát triển trên cổ tử cung có kích thước khoảng vài mm – vài cm. Polyp cổ tử cung thường có cuống và gây chảy máu khi sờ nắn, vô hại nên không đau và hiếm khi ảnh hưởng đến quá trình mang thai và sinh em bé sau này. Tuy nhiên cũng có một số ít trường hợp bệnh polyp cổ tử cung có thể phát triển trở thành ung thư.
Biểu hiện cụ thể:
- Xuất huyết âm đạo bất thường, hoặc ra máu bất thường sau khi quan hệ hoặc ra khi thụt rửa âm đạo hoặc ra máu trong chu kỳ kinh hoặc sau sinh;
- Tăng dịch tiết âm đạo;
6. Ung thư cổ tử cung
Ung thư cổ tử cung là tình trạng những tế bào ở cổ tử cung tăng sinh và phát triển vượt ngoài tầm kiểm soát của nó. Các tế bào mới sẽ phát triển nhanh có thể xâm nhập làm tổn thương những cơ quan khác ngoài cổ tử cung.
Hầu hết nguyên nhân dẫn đến ung thư cổ tử cung là vì nhiễm papillomavirus (HPV). Hiện nay có khá nhiều chủng HPV được tìm ra, trong đó một số chủng virus HPV có độc tính cao như tuýp 16, 18, 6, 11. .. có khả năng gây ra các bệnh về ung thư hậu môn – ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ – sinh dục và ung thư vòm họng – mụn cóc sinh dục. ..
Biểu hiện cụ thể:
- Ra dịch hoặc xuất huyết bất thường tại vùng kín;
- Đau vùng chậu hoặc đau lưng;
- Sưng mắt cá bàn chân ;
- Tiểu tiện bất thường;
Khi ung thư đã di căn sang những cơ quan lân cận hoặc tắc mạch bạch huyết thì khối u có thể chèn ép và làm ảnh hưởng đến những cơ quan đó, chẳng hạn như khối u sẽ sưng to gây chèn ép tim và làm tắc nghẽn tĩnh mạch.
7. Viêm nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng diễn ra khi những tế bào nội mạc ở tử cung được nhìn thấy từ bên ngoài tử cung của phụ nữ. Bệnh sẽ gây đau đớn ở phụ nữ khi có chu kỳ kinh cũng như có thể dẫn đến hiếm muộn vì làm tắc nghẽn ống dẫn trứng ở buồng trứng dẫn đến hạn chế chức năng ống dẫn noãn làm ảnh hưởng đến nang trứng.
Biểu hiện cụ thể:
- Những cơn đau vùng chậu phát sinh vào khoảng thời gian người phụ nữ hành kinh và tần số cơn đau sẽ tăng theo thời gian và dùng thuốc tây giảm đau cũng không bớt được;
- Vùng chậu và vùng hông thường đau âm ỉ;
- Đau khi quan hệ tình dục;
- Đau ngay trong khi đại tiện hoặc tiểu tiện giữa thời gian hành kinh;
- Người bệnh khó chịu và rối loạn hệ bài tiết, dễ mắc tiêu chảy hoặc táo bón, đầy hơi hoặc buồn nôn, đặc biệt những biểu hiện trên càng nhiều khi hành kinh;
8. Rối loạn sàn chậu
Bệnh lý sàn chậu là bệnh lý khá phổ biến đối với phụ nữ đã từng trải qua thời kỳ mang thai và sinh nở hoặc người thiếu nội tiết vào thời kỳ dậy thì và mãn kinh. Rối loạn sàn chậu diễn ra khi phụ nữ vừa phải đón nhận áp lực nặng nề khi mang thai và sự căng dãn của kỳ sinh khiến chức năng của sàn chậu làm việc không tốt ngay cả giữa thai kì hoặc ngay sau sinh.
Biểu hiện cụ thể:
- Rối loạn đi tiểu: người bệnh hay gặp một số triệu chứng về bí đái, tiểu nhiều lần hoặc tiểu không tự chủ do bí tiểu hay tiểu về ban đêm;
- Rối loạn đại tiện, người bệnh thường xuyên đi ngoài có lẫn máu , táo bón hoặc đau hậu môn khi mắc đại tiện hoặc đại tiện nhiều lần. ..
- Rối loạn sinh hoạt tình dục: dãn rộng lớn âm đạo, quan hệ không có hoặc giảm cảm giác, giao hợp đau không quan hệ được.
9. Buồng trứng đa nang
Đây là một bệnh lý phụ khoa dẫn đến rối loạn chức năng của hệ nội tiết , sinh hoá và tâm lý. Người mắc buồng trứng đa nang có thể đối diện với nguy cơ giảm chức năng sinh sản cũng như tăng nguy cơ mắc các bệnh lý phụ khoa khác.
Bệnh có thể gây nhiều áp lực cho buồng trứng khiến chu kì kinh nguyệt bị rối loạn do rối loạn phóng noãn làm tăng hàm lượng nội tiết tố nam giới và dẫn đến xuất hiện nhiều nang nhỏ li ti bên trong buồng trứng.
Biểu hiện cụ thể:
- Kinh nguyệt không đều đặn: Người bệnh có thể bị mất kinh nguyệt kéo dài nhiều tháng liên tiếp nếu quá trình rụng trứng gặp trở ngại hoặc màng tử cung không giãn ra mỗi tháng;
- Lông tóc phát triển hoặc có biểu hiện rụng tóc: Khoảng 70% phụ nữ mắc bệnh buồng trứng đa nang gặp hiện tượng trên. Bên cạnh đó có một số người bệnh mắc các hiện tượng ngược là rụng tóc gây hói trán và nang tóc mỏng. .. điều này bắt nguồn do việc tăng đột biến của nồng độ hormone nam trong cơ thể;
- Béo phì;
- Da mặt tăng bài tiết dầu nhờn gây ra nhiều mụn trứng cá và nám da mặt;
- Tâm trạng thay đổi đột ngột hoặc thường xuyên cảm thấy bồn chồn và lo lắng;
- Cảm giác đau, rát và ngứa nhiều tại vùng chậu.
10. Tắc vòi trứng
Tắc vòi trứng là bệnh lý phụ khoa nguy hiểm và là nguyên nhân số một khiến tỉ lệ hiếm muộn nữ giới không ngừng tăng lên. Theo nghiên cứu thì có khoảng 40% tỉ lệ phụ nữ mắc vô sinh – hiếm muộn hoặc mang thai ngoài tử cung bắt nguồn do nguyên nhân tắc vòi trứng và viêm đường ống dẫn trứng.
Biểu hiện cụ thể:
- Đau vùng bụng: người bệnh có triệu chứng đau bụng, đau lưng hoặc bụng trướng sưng to kèm theo những dấu hiệu liên quan rối loạn tiểu tiện như đái buốt và tiểu liên tục;
- Kinh nguyệt không đều đặn;
- Khí hư ra nhiều gây ngứa ngáy và dễ viêm nhiễm gây đau và rát khi quan hệ tình dục gây khó chịu và rối loạn chức năng tình dục;
- Rối loạn kinh nguyệt.
11. Bệnh lây truyền thông qua đường tình dục
Hay thuật ngữ tiếng anh được dịch là Sexually transmitted diseases – STDs. Bệnh phát sinh do việc lây truyền của vi khuẩn, virus hoặc nấm men và ký sinh từ người nọ sang người kia qua đường quan hệ tình dục không an toàn.
Một số bệnh lây truyền bằng đường tình dục khác như giang mai, lậu, sùi mào gà. ..
Nguyên nhân gây bệnh phụ khoa
Các bệnh phụ khoa hay gặp tại Việt Nam có nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó thói quen vệ sinh không sạch sẽ là nguyên nhân phổ biến nhất. Vệ sinh vùng kín không đúng cách như thụt rửa âm đạo hoặc sử dụng sản phẩm vệ sinh có chất tẩy mạnh làm mất cân đối độ pH âm đạo khiến vi khuẩn có cơ hội xâm nhập. Việc sử dụng quần lót quá ôm sát hoặc không thay quần lót thường xuyên là điều kiện giúp vi khuẩn thâm nhập vào vùng kín và gây bệnh.
Mất cân đối nội tiết tố cũng là nguyên nhân khiến vi khuẩn có hại phát triển. Đặc biệt trong các thời kỳ có kinh nguyệt và khi mang thai thì nội tiết tố estrogen tăng giảm đột ngột dễ khiến chị em dễ mắc bệnh. Đay cũng là nguyên nhân làm cho những bệnh phụ khoa hay gặp ở vi khuẩn và nấm men trở nên nghiêm trọng hơn nữa.
Quan hệ tình dục không an toàn hoặc thiếu hụt hiểu biết khi sử dụng những phương pháp phòng tránh thai cũng khiến phụ nữ dễ bị bệnh phụ khoa.
Việc tiến hành những tiểu phẫu ở vùng kín không bảo đảm an toàn và không được tiệt trùng cũng dễ khiến âm đạo viêm nhiễm. Chính vì vậy, bạn cần chọn các bệnh viện hoặc trung tâm y khoa chất lượng khi thăm khám và điều trị phụ khoa nhằm bảo đảm an toàn.
Phòng tránh những bệnh phụ khoa khác
Theo bác sĩ thì có một sự thật là nhiều chị em có tâm lý ngại ngùng khi bị bệnh phụ khoa thường không thăm khám và đến khi bệnh chuyển biến qua mức độ nghiêm trọng mới đến bệnh viện khiến việc điều trị sẽ khó khăn và mất nhiều thời gian.
Bệnh viêm nhiễm phụ khoa vẫn có thể điều trị với thuốc tây y nhưng nếu chị em không được thăm khám ngay khi bệnh sang giai đoạn mới khởi phát thì bệnh sẽ có những chuyển biến rất nguy hiểm. Do vậy chị em phụ nữ cần chủ động bảo vệ bản thân để phòng tránh nguy cơ ảnh hưởng sức khoẻ do bệnh lý phụ khoa.
Để phòng tránh những bệnh phụ khoa chị em cần lưu ý về chế độ ăn uống từ cách sinh hoạt đến dinh dưỡng. Một số cách phòng tránh bệnh phụ khoa hữu hiệu sau:
Quan hệ tình dục an toàn và hiệu quả
Việc quan hệ tình dục an toàn góp phần phòng tránh lây nhiễm các bệnh thông qua đường tình dục. Sử dụng bao cao su khi quan hệ là biện pháp hữu hiệu và có khả năng tránh thai hiệu quả và phòng ngừa các bệnh lây nhiễm thông qua đường tình dục. Bên cạnh đó cần lưu ý vệ sinh sạch vùng kín trước và sau khi quan hệ. Tuân thủ chế độ một vợ – một chồng, không quan hệ tình dục mạnh bạo hoặc có mối quan hệ bất chính sẽ giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh.
Vệ sinh vùng kín đúng cách
Việc vệ sinh vùng kín có vai trò vô cùng quan trọng với sức khoẻ sinh sản của chị em. Một số chú ý khi vệ sinh vùng kín mà chị em cần chú ý gồm:
Tắm rửa và thay quần lót thường xuyên hoặc có thể vệ sinh nhẹ âm đạo với nước sau mỗi lần đi tiểu tiện hoặc đại tiện. Tuy nhiên không thụt rửa vùng kín thường xuyên tránh âm đạo bị viêm nhiễm và không chảy mủ gây đau đớn khi quan hệ.
Tránh ngâm rửa lâu và không được nhúng cô bé vào chậu quá nhiều hoặc làm động tác vệ sinh đầu từ trước ra sau và tránh động tác ngược lại vô tình khiến vi khuẩn có hại tại hậu môn thâm nhập vào cô nhỏ.
Không sử dụng xà phòng hay những chất tẩy khác trong vệ sinh vùng kín bởi dễ làm mất cân đối ẩm vùng kín, bên cạnh đó việc sử dụng những chất vệ sinh không thích hợp sẽ phá huỷ những lợi khuẩn và gây điều kiện cho những vi khuẩn có hại phát triển.
Nếu đến chu kỳ kinh nguyệt cần thay băng vệ sinh thường xuyên và ít nhất 4 giờ/lần khi đang nằm giữa chu kì và bên cạnh đó đây quần lót cũng cần được thay thường xuyên.
Chế độ dinh dưỡng và tập luyện hợp lý
Một chế độ dinh dưỡng và tập luyện phù hợp có thể ngăn ngừa được nguy cơ mắc bệnh phụ khoa. Bạn có thể cung cấp vào cơ thể những thực phẩm có đầy đủ dinh dưỡng và tránh sử dụng những chất độc hại gây ảnh hưởng tiêu cực cho sức khoẻ bạn và sức khoẻ của người chung quanh. Bên cạnh việc luyện tập thói quen dậy sớm, ngủ sâu giấc kết hợp tập luyện thể dục mỗi ngày.
Khám phụ khoa định kỳ
Hãy coi việc khám phụ khoa định kỳ là một thói quen cần có đối với sức khoẻ của bạn. Gạt bỏ tâm lý ngại ngùng khi thăm khám tránh tình trạng bệnh chuyển biến nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khoẻ. Phụ nữ khi chưa có quan hệ hay phụ nữ khi không bao giờ có quan hệ tình dục nên đi khám định kỳ nhằm sàng lọc những bệnh lý vùng sinh dục như âm đạo và bệnh lý ở tử cung hay buồng trứng.
Hiện nay việc thăm khám phụ khoa ngày càng phát triển nên chị em có thể lựa chọn tại những địa chỉ y tế có trung tâm phụ sản khoa uy tín cùng với bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm. Việc thăm khám phụ khoa định kỳ sẽ đảm bảo giúp chị em có sự tư vấn hiệu quả, điều trị chính xác và kịp thời.
Bệnh phụ khoa nếu không được chẩn đoán chính xác và điều trị sớm sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ sinh sản. Là phụ nữ cần phải đi khám phụ khoa tối thiểu một lần mỗi năm, bên cạnh đó với các chị em có tiền sử mắc bệnh phụ khoa trước thì cũng nên khám 6 tháng/lần.
