Người nông dân miền Đông Nam Bộ đang than như vậy trước tình trạng giá lợn hơi và cả lợn nái tuột dốc thê thảm khiến bà con phải cầm cố sổ đỏ duy trì đàn lợn, chờ lợn lên giá mới bán như một vô vọng.
Lợn hơi xuống mức 26.000 – 28.000 đồng/kg. Nhưng hiện tại, lợn nào đạt yêu cầu (90 – 110kg/con với 75% nạc) mới được giá 27.000 đồng/kg. Lợn xấu hơn, giá 24.000 – 25.000 đồng/kg thương lái còn không muốn mua.
Một hộ chăn nuôi, ở thị xã Long Khánh kể mới xuất lứa lợn 50 con, mỗi con lỗ 1 triệu đồng. “Lúc mua con giống bên ngoài giá 1,2 triệu đồng; lợn con từ lúc cai sữa (10 – 15kg) nuôi đến 110kg mất trung bình 150 ngày. Tiền thức ăn mua qua đại lý tốn 2,5 triệu/con. Tổng chi phí hết 3,7 triệu/con, chưa kể tiền công và thuốc men nhưng thương lái trả 27.000 đồng/kg, con cả trăm ký mới được 2,7 triệu đồng…”. Cũng theo ông Lành, giá lợn con hiện chỉ còn 350.000 đồng/kg loại 8 – 12kg, từ 12 – 15kg mới được 450.000 đồng/kg. Chỉ tính thức ăn, lợn con khi mua về là đã bị lỗ, chưa tính hao hụt do lợn giống chết.
Tình trạng lợn bán ngay thì thua lỗ trầm trọng, duy trì đàn thì lãi mẹ đẻ lãi con không ít hộ đã đưa sổ đỏ vào ngân hàng, giờ phải kiếm tiền mặt để trả nợ, rút sổ ra rồi bán trại. Nhiều hộ chăn nuôi không đủ sức trả nợ còn bị đại lý cám siết lợn, siết sổ đỏ trại nuôi. “Tình trạng bi đát đến nỗi người dân nói đùa với nhau rằng giờ lợn không ăn cám mà chỉ ăn sổ đỏ”
Tình trạng không chủ động được đầu ra, giá cả phụ thuộc vào thương lái khiến các hộ chăn nuôi điêu đứng cứ lập đi lập lại không theo quy luật nào cả khiến các hộ chăn nuôi rao bán cả chuồng trại, bỏ nghề cũ nhưng không biết sẽ làm gì tiếp theo.
Tình trạng này cũng không khác trên lĩnh vực cây trồng, không chỉ vật nuôi như lợn mà cây trồng như dư hấu cũng “ăn” sổ đỏ của nông dân vì vào vụ mùa thu hoạch mà không có thương lái mua.
Đơn cử như ở Quảng Ngãi, theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Quảng Ngãi, năm nay toàn tỉnh có khoảng 700 ha dưa hấu, tập trung vào các huyện xã Bình Sơn, Sơn Tịnh, Mộ Đức, Quảng Ngãi, Đức Phổ, Tư nghĩa… Với năng suất khoảng 2,5 – 3 tấn/sào, ước tính sản lượng dưa thu hoạch trong vụ đầu năm nay sẽ đạt khoảng 24.000 tấn.
Tuy nhiên, hiện hàng trăm ha dưa hấu đã bắt đầu chín nhưng do không có người mua, nên giá dưa rớt mạnh, nhiều hộ nông dân ở các huyện Bình Sơn, Sơn Tịnh, Trà Bồng, Mộ Đức, Đức Phổ… phải bỏ dưa ngoài đồng, chưa thu hoạch hoặc sử dụng làm thức ăn cho trâu, bò ăn thay cỏ. Nếu tình cảnh này không gấp rút được tháo gỡ, sẽ dẫn tới nguy cơ hàng trăm hộ nông dân ở Quảng Ngãi lâm vào cảnh trắng tay, vỡ nợ.
Nhằm chia sẻ với những khó khăn mà nông dân Quảng Ngãi đang đối mặt, nhiều cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp tại TPHCM đã “xuống đồng” kêu gọi chiến dịch “giải cứu… dưa hấu”. Nhờ thế, nhiều chuyến xe chở hàng chục tấn dưa đã “hoả tốc” vào TPHCM với hy vọng được tiêu thụ sớm, thu hồi vốn nhanh cho nông dân.
Nhưng đó chỉ là những biện pháp không mong muốn, mang tính tình thế và câu hỏi đặt ra là làm sao giải quyết đầu ra ổn định cho cây trồng và vật nuôi của nông dân vẫn chưa có câu trả lời!
Hoàng Linh